
صنعت برق خادم یا خائن؟!
صنعت برقی که از یک سو آماج انتقادات گاه و بیگاه است و از سوی دیگر توانسته در سختترین شرایط تحریم به یکی از نقاط قوت کشور تبدیل شود، صنعت برقی خادم است یا خائن؟!
صنعت برقی که از یک سو آماج انتقادات گاه و بیگاه است و از سوی دیگر توانسته در سختترین شرایط تحریم به یکی از نقاط قوت کشور تبدیل شود، صنعت برقی خادم است یا خائن؟!
محمد ارشدی/ معاون مرکز امور اجتماعی آب و انرژی وزارت نیرو
شنیده ها حاکی از آن است که صندوق چهارم در حوزه برق و عرضه برق، گاز، بخاروآب گرم است حوزه ای که کمتر رشد کرده و از بازار عقب هست.سود آور بودن تولید برق به دلیل رایگان بودن سوخت گاز و پرداخت حق آمادگی به نیروگاه ها توسط دولت موجب شده این سهام نیروگاه های خصوصی در بورس با استقبال روبرو شود.
ما در به ابتذال کشاندن کلیدواژههای موثر سیاستگذاری، استادیم. میتوان فهرست جامعی از واژههایی را ارائه کرد که بدون هیچ دستاورد ملموسی کارکرد مفید خود را از دست دادهاند. خصوصیسازی، آزادسازی، هدفمندی یارانهها و متناسب با آنچه در این نوشتار کوتاه خواهد آمد، حاکمیت و تصدی نمونههایی از این واژهها در بخش انرژی محسوب میشوند.
هر ساله در آغاز تابستان موضوع برنامه ريزيهای تامین و مدیریت آب شرب و بهداشتی برجسته و مورد بحث و نقد قرار میگیرد و برنامههايي براي تامين و مصرف بهینه، فرهنگسازي و استفاده از ابزارهاي قيمتي به عنوان بخشی از مديريت آب كشور مطرح میگردد. استفاده از سازوکارهای تشویقی و تنبیهی مشتركان آب میتواند تا حدودی موثر باشد.اما ميزان اثرگذاري اين برنامهها با وجود كم آبي 11 ساله كشور نسبت به مصرف بويژه در كلانشهرهايي نظير تهران، به دلیل عدم اطلاع رسانی و هشدار مناسب چندان موثر نبوده است.
به نظر میرسد در دوره جدید وزارت نیرو که آن را عصر گفتمان «مدیریت توأمان عرضه و تقاضا» نیز نامیده، بر آن شده تا با شناخت مسائل جمعیت و از طریق نهادهای مدنی چون سمنهای فعال در حوزه آب و انرژی به تدبیر در سیاستهای این حوزه بپردازد.
حال سوالی که مطرح می شود این است که آیا می ارزد برای اینکه فشار بر نظام آموزش و پرورش کمتر شود به رشد نقدینگی دامن بزنیم یا به آینده فروشی دست بزنیم؟
روزنامه آمریکایی نیویورک تایمز از فشار ترامپ به عراق برای قطع واردات گاز و برق از ایران خبرداد . با این حال برخی رسانه ها در ایران نوشتند: عراق جایگزینی برای برق و گاز ایران ندارد. این درحالی است که دلایل متعددی برای رد این ادعا وجود دارد که می بایست شرکت های ایرانی را در این زمینه هوشیار نگاه دارد.
عامل خشک شدن دریاچه آرال هم با دریاچه ارومیه مشابه است؛ آب دریاچه آرال توسط دو رودخانه آمو دریا و سیر دریا تامین می شود، اما از سال ۱۹۶۰ شوروی برای استفاده کشاورزی و تولید پنبه که در آن زمان به عنوان طلا سفید شناخته می شد آب این دو رود را وارد کانال ها کرد و این منجر به شروع خشک شدن دریاچه آرال شد موضوعی که در ایران نیز به دلیل افزایش سطح زیرکشت در اطراف رودخانه های تامین کننده آب دریاچه ارومیه رخ داد.
تدوین قیمت یارانهای برای برق و آب اگرچه در یک دهه ابتدایی پس از انقلاب، تمهیدی مدبرانه برای مواجهه با مصائب اقتصادی دوران جنگ تحمیلی محسوب میشد، اما تثبیت آن در سالهای پس از جنگ و بازگشت ایران به شکوفایی اقتصادی، گسترش صنایع و آغاز دوران سازندگی یک اشتباه استراتژیک بود.